چرا جابری انصاری به تجددخواهی نگاهی انتقادی داشت؟
تاریخ انتشار: ۲۲ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۲۷۰۹۵
پس از استقرار مشروطیت، اعیان اصفهان میرزا حسن خان جابری انصاری را به وکالت خویش در مجلس برگزیدند اما او نپذیرفت و همان حرفه روزنامه‌نگاری را ادامه داد. نه می‌تواند فساد و ظلم دستگاه قاجاری را نبیند و نه می‌تواند چشم بر روی خطاهای مشروطه خواهان ببندد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، طی یادداشتی که محمود فروزبخش، نویسنده و اصفهان‌اندیش در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده، آمده است:
«میرزا حسن خان جابری انصاری از شخصیت‌های دوره مشروطه اصفهان است که نامش به دو سبب ماندگار مانده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
لقبش صدرالادبا بود. اهمیت صدرالادبا را باید در رساله‌های او جستجو کرد. او در زمانه‌ای که برای مشروطه بسیار می‌نویسند از کاروان نویسندگان عقب نمی‌ماند اما نوشته‌های او با سایر رساله‌های مشروطه فرق می‌کند. او مثال‌ها و استدلال‌هایش را نه برای تائید نظام مشروطه بلکه برای اثبات ضعف و سستی نظام مشروطیت به کار می‌بندد (عقیلی، ص ۱۵۰)
جایگاهی که او بر آن تکیه زده، جایگاه نقد و نقادی است. در زمانه‌ای که صغیر و کبیر نخبگان به سمت مشروطه می‌دوند و آمال خود را در آرمان آن می‌بینند، جابری دست‌به‌قلم شده و از کم‌وکاست‌های این رؤیا می‌نویسند و با این کارش خدمتی بزرگ به حیات فکری زمانه خود می‌کند. هرچند که سیل زمانه فرصتی نمی‌گذارد و همه را با خود برداشته و می‌برد و آنچه به‌جایی نرسد، فریاد است.
چنین آدمی بی‌شک، انسانی آرمان‌گرا است یا دست‌کم بگوییم کامل گراست. انصاری آن بالا می‌نشینند و ضعف‌ها را به رشته تحریر درمی‌آورد. از طرف دیگر به همگان می‌گوید که کار سخت است و به آن آسانی‌ها که فکرش را نمی‌کردید. مثلاً جایی آورده است:
«جوان: وضع حالیه را به مشروطه نزدیک‌تر یافتی یا به استبداد؟
پیر: وجدان من از روی آزادی عقیده می‌پندارد هنوز نام مشروطیت در ایران وجود ذهنی نیافته چه رسد به وجود خارجی.»
طبیعی است فردی با چنین روحیاتی در حیات سیاسی فردی خود نمی‌تواند پابند یک جریان یا گروه خاص شود. همان‌طور که پس از استقرار مشروطیت، اعیان اصفهان او را به وکالت خویش در مجلس برگزیدند اما او نپذیرفت و همان حرفه روزنامه‌نگاری را ادامه داد. نه می‌تواند فساد و ظلم دستگاه قاجاری را نبیند و نه می‌تواند چشم بر روی خطاهای مشروطه خواهان ببندد. این‌چنین فردی نمی‌تواند عضو ثابت یک‌طرف دعوا باشد اما می‌تواند از خود آثاری برجا بگذارد که از پس کناررفتن هیاهوهای زمان خود، اهمیتش مشخص شود.
ما همواره در دل تاریخ یک نفررا می‌خواهیم که از موضع بالا بنشیند و عیب‌ها را برجسته کند تا در اوج سرمستی و نشاط و غرور، متوجه شویم که داریم چه مسیر خطایی را طی می‌کنیم و با این دست‌فرمان عاقبت امورمان کدام است.
اکنون به میانه رساله «گنجینه انصار» می‌رویم و با قلم انتقادی صدرالادبا بیشتر آشنا می‌شویم. مثلاً در همان آغاز کار، شوخ جواب سلام‌علیکم شیخ را با با تنکیو و پاردن و مرسی می‌دهد. آنگاه شیخ متعجب می‌گوید:
«سلام‌علیکم که زبان خودمان است! فرنگی‌ها نیز این را می‌دانند، اما فرنگی ماب ها یک پا از آنها پیش افتاده‌اند. فرنگی حضرت خاتم را قبول ندارد، فرنگی ماب از آدم تا خاتم را بلکه موجد کل عالم را. فرنگی برای تحلیل غذا، چند مثقال مشروب با ناهارش صرف می‌نماید، فرنگی ماب یک کپ عرق و شراب، تا در کوچه‌ها خواب افتد یا در جوی آب فرنگی آسمان را می‌گوید دروغ است، فرنگی ماب زمین و آسمان هر دو را دروغ می‌پندارد».
در رساله نوشدارو زبان انتقادی انصاری این‌گونه به اوج می‌رسد:
«پیر: مگر سگ پاریسی چه مزیتی به سگ ایرانی دارد؟
جوان: تعلیمات را به زبان فرانسوی می‌دانند و سگ ایران از این هنر عاری است
پیر: سگ ایرانی هم به زبان ایرانی تعلیمات می‌دانند و سگان پاریسی نمی‌دانند.
جوان: نمی‌دانی زبان فرانسوی در ایران اعلی درجه شرف است؟ یک شاگردی که دو ورق سیلابریا سه مکالمه مارگ آموخت، بر چار بالش عزت نشست.»
سپس در ادامه می‌گوید:
«شصت سال است در دارالفنون ما فرانسه تعلیم، و سی سال است که عموم مدارس، علوم را منحصر به فرانسه و معلوماتش نموده‌اند. کدام عالم و صانع را به بازار صنایع نمایش دادند؟ کو بلورساز و چینی پز و شیشه‌گر ما؟ و از معادت طلا و نقره و سرب و نیکل بیرون آور ما؟ کو ماهوت و فاستونی و چلوار و ناشور و چیت و مخمل و زری و اطلس و مادام، بلکه ریسمان‌بافمان!؟ کجاست کارخانه شمع ریزی و قند و گوگردسازی و کاغذگری؟ کدامشان آهن آب کردند و توپ ریختند و تفنگ ساختند و فشنگ پرداختند؟ کو در سواحل دریای ما محل کشتی‌سازی و ماشین کشی؟ از این صنایع محیرالعقول، چرخ تنها را نساختند! از چراغ یک فتیله نبافتند و از لباس یک تکمه.»
انصاری رابطه ایرانی‌ها با فرهنگی‌ها را این‌گونه جمع‌بندی می‌کند:
«در شصت‌ساله ایجاد مدارس، هنوز به سرمنزل اول، و احتیاج و فقر اکمل، بلکه بد از بدتر هستند. معلومات خودشان هم از دست رفت. به‌عین مثل کلاغ و کبک شد».
کد خبر 633233منبع: ایمنا
کلیدواژه: مفاخر اصفهان مشروطه خواهان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق نه می تواند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۲۷۰۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مواد غذایی که آلرژی بهاری را کاهش می‌دهند
ایسنا/خراسان جنوبی رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند گفت: افراد زیادی وجود دارند که در فصل بهار با آلرژی فصلی مواجه می‌شوند و لازم است در طی این مدت از مواد غذایی آلرژی زا پرهیز کنند.
سیده سمیه اصغری، در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: آلرژی فصلی که در فصل بهار و تابستان بیشتر شایع است، زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بیش از حد به مواد حساسیت زا مانند گرده گیاهان واکنش نشان داده و منجر به احتقان، عطسه و خارش زیاد می‌شود.
وی بیان کرد: تغییرات سبک غذایی نیز ممکن است به کاهش مشکلات تنفسی کمک کند لذا افزودن برخی غذاها به رژیم غذایی شما سبب کاهش علائم مثل آبریزش بینی و چشم می‌شود.
اصغری گفت: زنجبیل ماده غذایی است که به کاهش علائم ناخوشایند آلرژی مثل تورم و تحریک در مجرای بینی و چشم و گلو کمک کرده و لذا چای زنجبیلی گزینه خوبی برای این فصل است.
رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با بیان اینکه بهتر است در طول فصل آلرژی از مرکباتی مثل پرتقال،گریپ فروت و لیمو ترش استفاده کنید، افزود: استفاده از شربت لیمو یا افزودن آب لیمو ترش تازه به غذا و سالاد می‌تواند گزینه خوبی باشد.
وی بیان کرد: ماده فعال زردچوبه کورکومین که ضد التهاب شناخته شده است سبب کاهش تورم و تحریک ناشی از آلرژی می‌شود،اگرچه هر وقت از ویتامین سی حرف می‌زنیم اسم مرکبات همیشه در ذهن ما می‌آید اما گوجه فرنگی نیز تامین کننده ۲۶ درصد از نیاز روزانه ما به این ویتامین است.
اصغری افزود: لیکوپن موجود در گوجه فرنگی خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و سبب سرکوب التهاب می‌شود و در زمان پخت راحت تر در بدن جذب شده و بنابراین برای تقویت بیشتر گوجه فرنگی پخته شده را انتخاب کنید.
رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند اظهار کرد: امگا ۳ در ماهی می‌تواند مقاومت شما را در برابر آلرژی بهبود بخشد. یک مطالعه جدید نشان داده که امگا ۳ به کاهش باریک شدن راه‌های هوایی کمک می‌کند.
وی بیان کرد: کورستین در پیاز به عنوان یک آنتی هیستامین طبیعی عمل کرده و علایم آلرژی فصلی را کاهش می‌دهد. پیاز قرمز بیشترین غلظت کورستین را دارد و پس از آن پیاز سفید و پیازچه قرار دارند. پخت و پز، محتوای کورستین پیاز را کاهش داده بنابراین برای تاثیر حداکثری بهتر است پیاز به صورت خام مصرف شود.
انتهای پبام
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان